Amasra Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen soruşturmada gözaltına alınan 24 şüpheliden nöbetçi hakimlikçe tutuklanan TTK Amasra Kurum Müdür Yardımcısı S.A, Amasra Sulh Ceza Hakimliğindeki sözünde 2020 yılından itibaren misyonlarının kendisinden alındığını ileri sürdü.
“Üretim teknik müdür muavini olarak Ağustos 2020 yılından itibaren misyonları kendisinden alındığı için bu misyonları yapmadığını” savunan S.A, şöyle devam etti:
“2020 Ağustos ayından sonra hiçbir iş yapmadım, talimat almadım, buyruk vermedim, hiçbir sorumluluk altında da değildim. Yalnızca oturdum, maaşımı aldım. Üretim iltisak müdürü olarak boş kadro üzerimde duruyordu lakin bana bir şey yaptırılmıyordu. 2020 Ağustos ayından sonra iş icabı ocağa girmem, bana bağlı ünitelere buyruk vermem, bilgi almam hem şifaen hem de yazılı olarak yasaklanmıştır. İş güvenliği uzmanlığım vardı. 16 Kasım 2021’de yazılı olarak benden iş güvenliği uzmanlığım düşürüldü. Ocağa girdiğim tarih kazadan 1-1,5 sene öncedir. Bu tarihten sonra ocağa girmedim. Benim idari vazifem yerine Kuruluş Müdürü Cihat Özdemir bana bağlı olan üniteleri kendisine bağlayarak bakmaya başladı. 2020 yılı Sayıştay kontrol raporunda komite üyesi olarak ismim geçmekteyse de benim hiçbir yerde imzam yoktur. Bana hiçbir şey sorulmadı. Daha evvelki Sayıştay raporunda belirlenen eksikliklerin ne olduğunu şu an bilmem mümkün değildir.”
“Kaza olayından evvel bize iletilen bir sorun olmadı”
İşletme başmühendisi olan tutuklu M.T, olay günü mesaisinin saat 16.30’da bittiğini ve kazadan sonra olay yerine geldiğini kaydetti.
Son bir hafta içinde gazla ilgili sorun yaşanmadığını belirten M.T, “Çalışanlarımıza maske eğitimlerini ve iş güvenliği eğitimlerini tam olarak verdik. Kaza olayından evvel bize iletilen bir sorun olmadı. Üretim başmühendisi olarak yaklaşık olarak 10 yıldır kurumda çalışmaktayım. Olay günü ve öncesinde gaz düzeyinin yükselmesiyle ilgili bana bir şikayet ya da bildirim yapılmadı. Maden içerisindeki havalandırmalar kafiydi. Bu cins kontroller Maden İş Güvenliği Şube Müdürlüğü tarafından yapılmaktadır. Onlar gaz ölçümünü yapar ve bakarlar, bize bilgi verme hedefli getirirler. Ortalama haftada 2-3 defa madene inerim, inerken yanımda mühendislerim de yer alır, yanımızda el dedektörümüz de bulunur.” tabirlerini kullandı.
Emniyet mühendisi tutuklu Ş.K, eksperlerin tespitlerini kabul etmeyerek, “Yaşanan kazanın sorumlusu ben değilim. Emniyet mühendisi olarak 6 aydır vazife yapmaktayım. 6 ay öncesinde 5,5 yıldır maden mühendisi olarak çalıştım. Emniyet mühendisi olarak biz yangın bekleme barajlarını yaparız. Onların kapatılmasını gerçekleştiririz.” dedi.
Maden alanının havalandırılmasından sorumlu olmadığını savunan Ş.K, şunları kaydetti:
“Her ünite gaz ölçümünden sorumlu olduğu için bizler de ölçüm yaparız. Kaza günü gündüz vardiyasındaydım. Çıkarken rastgele bir problem yoktu. Gaz düzeyiyle ilgili rastgele bir ihbar gelmemişti. Gaz düzeyi çalışma düzeylerinin altındaydı. Kazadan bir hafta evvel ölçüm yapıldığında gaz düzeyi 3,5-4 düzeylerindeydi. Bu paha -310 kotundaydı. Bu seviyeyi öğrendiğimde maden personellerini tahliye ettim. Bana bu seviyeyi gaz izleme servisindeki çalışanlar söyledi. 1 gün sonra gaz düzeyi olağan kıymetlere dönmüştü.”
Ş.K, -350 kotundan -320 kotuna hava basan 4 pervaneden birinin arızalı olduğunu lisana getirerek, “Bu durumu şefim olan F.G’ye iletilmiş, o da arızayı gidermeye çalışmış fakat üstten gelmesi gereken kelepçe gelmediği ve vardiyası da bittiği için müteakip vardiyaya tamir için hazırlanan parçayı teslim ettik. Bir sonraki vardiya bu parçayı takacaktı. Bu havalandırma arızası gaz düzeyinde bir kahra yol açmamıştı. Bu arıza kaza günü gündüz vardiyasında gerçekleşen arızadır. Öncesinde bu türlü bir arıza yoktu.” diye konuştu.
“Ekipmanlar tedarik edilemediğinden havalandırma modernizasyonu yapılamamıştır”
Savcılıktaki sorgusunun akabinde hür bırakılan elektrik mühendisi H.O, olay günü gündüz vardiyasında vazifeli olduğunu söyledi.
Sorumluluğunda bulunan çalışmaları gün içinde yaptığını anlatan H.O, “Gün içerisinde yaptığım çalışmalar sırasında -250 kota inmiştim. 10 Mart 2015’te işletmede havalandırma sisteminin modernizasyonuyla ilgili bildiklerim, tesisin modernizasyon ihalesi Makine ve İkmal Daire Başkanlığınca 2021 yılı içerisinde yapılmış ve ihaleyi A. isimli bir firma almıştır. Şirket, kendisine verilen mühlet içerisinde mevcut tesisin modernizasyonu için gerekli ekipmanları temin edememiştir. Bu mevzuda 2022 yılı içerisinde kurumumuza yazılı bildirimde bulunmuş ve ek mühlet almıştır. Firmaya verilen ek mühlet içerisinde de ekipmanlar tedarik edilemediğinden havalandırma modernizasyonu yapılamamıştır.” sözlerini kullandı.
Savcılıktaki sorgusunun akabinde hür bırakılan maden teknikeri M.Ö, gaz izleme operatörlüğü yaptığını söyledi.
Olay günü olağandışı hiçbir şeyin olmadığını lisana getiren M.Ö, şöyle konuştu:
“Telsizle Ö.Y’den 17.45 saatlerinde lağım (taş içerisinde sürülen galeri) bilgisi verildi. Lağım başladı. Karbonmonoksitle bir arada metan gelmesi oldu. Emniyet servisine 1,45 olduğu bilgisini geçtim. Vardiya mühendisi R.O’yu aradım. O da yerinde değilmiş, ocaktaymış. Ben emniyet servisine metan oranını bildirdim. Yaklaşık 1 dakika sonra metan 1,5’u geçti. Ocak elektriği telefonla aradım ve onların frekansına geçip telsizle anons yaptım. Bana karşı dönüş yapıldı. ‘Devre kesici devreye girdi.’ diye bilgi verdim. O da bana ‘Tamam.’ dedi. Sonrasında 1,55 oldu, emniyet servisine tekrar anons geçtim, en son 40 saniye kadar 1,69’da sabitlendi. Çabucak ardından patlama oldu. Metan oranının 2,0’nin üzerine çıktığını çok gördüm. Bilhassa mevsim değişimlerinde ilkbahar ve sonbahar aylarında bu türlü oluyordu. En yüksek çok ender olarak 5,0’i gördüm. Bu oranlarda ocaktakilere anonsu geçiyordum. Onların ne önlem aldığını bilmiyorum. Kimi barutçuların bizden habersiz barut attığı oluyordu. Patlattıktan sonra haber verdikleri oluyordu. Lavaboya çıktığımızda teksek biz gelene kadar kimse monitöre bakmaz.”
Süreç
Bartın’ın Amasra ilçesindeki TTK Amasra Kurumuna ilişkin maden ocağında 14 Ekim Cuma günü saat 18.15 sıralarında meydana gelen patlamada 42 emekçi hayatını kaybetmiş, 10 personel yaralanmıştı.
Amasra Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen soruşturma kapsamında ortalarında TTK Amasra Kurum Müdürü Cihat Özdemir’in de bulunduğu 25 kuşkulu hakkında gözaltı kararı verilmiş, zanlılardan 24’ü gözaltına alınmış, gözaltı kararı verilenler ortasında bulunan vardiya çavuşunun ise İstanbul’da hastanede tedavi gören madenci kardeşine refakat ettiği öğrenilmişti.
Şüphelilerden TTK Amasra Kuruluş Müdürü Cihat Özdemir, Müessese Müdür Yardımcısı S.A, İşletme Müdürü S.E, İşletme Başmühendisi M.T. ile kartiyelerden (birkaç üretim ünitesinden oluşan ocak) sorumlu maden mühendisleri L.A. ve İ.H.M, İş Güvenliği Şube Müdür Vekili V.S. ve emniyet mühendisi Ş.K, “bilinçli taksirle birden fazla insanın vefatına ve yaralanmasına neden olmak” kabahatinden tutuklanmış, 4’üne isimli denetim kararları uygulanmış, 3’ü çıkarıldıkları hakimlikçe, 9’u savcılık sorgularının akabinde özgür bırakılmıştı.